Rusya, Ukrayna’ya 37 milyar euroluk iklim tazminatı ödemekle karşı karşıya
Ukrayna, savaş kaynaklı iklim zararları için Rusya’ya yaklaşık 37 milyar euro tazminat talebinde bulunmayı planlıyor. Bu, uluslararası hukukun savaş kaynaklı çevresel zararlara ilişkin olarak bir devlete tazminat ödetmeye yönelik ilk örneği olacak.
Savaşın İklim ve Çevre Üzerindeki Etkisi
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında ortaya çıkan emisyonlar, yaklaşık 236,8 milyon ton karbondioksite eşdeğer küresel ısınma etkisi yarattı. Yaklaşık üç milyon hektar orman zarar gördü ve bu durum sera gazı yutma kapasitesini yılda 1,7 milyon ton azalttı.
Ukrayna’nın Tazminat Talebi
Ukrayna, “Ukrayna Zarar Kayıt Defteri” aracılığıyla iklimle ilgili başvuruları toplamaya başlayacak ve tazminat talebini 2026 başlarında Avrupa Konseyi’ne sunmayı planlıyor. Bu adım, Rusya’yı savaş kaynaklı iklim zararından sorumlu tutmayı hedefliyor.
Ekonomik ve Çevresel Hesaplamalar
IGGAW’ın raporuna göre savaşın karbon maliyeti yaklaşık 43,8 milyar dolar (37,74 milyar euro) olarak hesaplanıyor. Emisyonlar, Avusturya, Macaristan, Çekya ve Slovakya’nın yıllık toplam emisyonlarına eşdeğer büyüklükte.
Uluslararası Hukuki Destek
Ukrayna’nın başvurusu, Uluslararası Adalet Divanı’nın 2025 Temmuz ayında verdiği kararla destekleniyor. Karar, temiz, sağlıklı ve sürdürülebilir bir çevreye erişimin bir insan hakkı olduğunu teyit ediyor.
Emsalsiz Bir Adım
Uzmanlar, Ukrayna’nın bu hamlesinin savaş kaynaklı iklim zararlarında devlet sorumluluğu için küresel bir emsal teşkil edeceğini belirtiyor. CEOBS Direktörü Doug Weir, “Savaşın iklim maliyeti artık görmezden gelinemez” yorumunu yaptı.
