Zelenskiy: Rusya-Ukrayna savaşını mevcut cephelerde dondurmak “iyi bir uzlaşma”
Ateşkes fikrini başından beri reddeden Moskova, Kremlin'in Ukrayna'yı topyekûn işgalini meşrulaştırmak için defalarca kullandığı ve 'temel nedenler' olarak adlandırdığı hedeflerine ulaşana kadar savaşın devam edeceği konusunda ısrar ediyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya’nın mevcut cephe hatlarında savaşı dondurmasının “iyi bir uzlaşma” olduğunu açıkladı. Zelenskiy, Moskova’nın geniş çaplı işgaline son verecek herhangi bir anlaşmanın ilk adımı olarak ateşkese destek verdiğini yineledi.
Norveç ziyareti sırasında konuşan Zelenskiy, “Bence bu iyi bir uzlaşmaydı ama (Vladimir) Putin’in bunu destekleyeceğinden emin değilim” dedi ve fikrini ABD Başkanı Donald Trump’a ilettiğini ekledi. Zelenskiy, bunun savaşı tamamen durdurma planı değil, daha çok bir ateşkes planı olduğunu vurguladı.
Kiev, Trump ile ilk görüşmelerinden bu yana bu yaklaşımı öneriyor: Ukrayna’da koşulsuz ateşkes ve ardından doğrudan Zelenskiy-Putin görüşmeleri. ABD Başkanı önce bu fikri destekledi, ardından Kiev ve Moskova’nın ateşkes adımını atlamasını ve doğrudan barış anlaşması görüşmelerine geçilmesini önerdi.
Trump da bu hafta, savaşı mevcut cephelerde dondurmanın gerekli bir adım olduğunu söyledi ve “Daha sonra bir şeyler müzakere edebilirler. Ama ben savaş hattında kesip durdurun dedim” açıklamasını yaptı. Bu açıklama, Putin ile Macaristan’da yapılması planlanan zirvenin askıya alınmasından kısa süre önce geldi.
Moskova’dan ateşkese ret
Moskova, ateşkes fikrine başından beri karşı çıkıyor. Kremlin, Ukrayna’yı topyekûn işgalini meşrulaştırmak için belirttiği “temel nedenler” gerçekleşene kadar savaşın süreceğini belirtiyor. Bu gerekçeler arasında Ukrayna’nın AB ve NATO üyelik arzusu, NATO’nun doğuya genişlememe taahhüdünün ihlali iddiası, Ukrayna hükümetinin etnik Ruslara karşı ayrımcılık yaptığı iddiası ve “denazifikasyon” hedefi bulunuyor.
Ateşkesin olmaması, Budapeşte’de ekim sonu ya da kasım başında yapılması planlanan Trump-Putin görüşmesi için de engel oluşturuyor. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov arasındaki görüşme de süresiz olarak ertelendi. Trump, “boşa giden bir görüşme istemiyorum” diyerek toplantının askıya alınmasının gerekçesini açıkladı.
AB ve NATO’dan destek
Perşembe günü Brüksel’de yapılacak AB zirvesi öncesinde Avrupalı liderler ve Zelenskiy, Ukrayna’daki mevcut cephe hatlarında ateşkes çağrısında bulundu. Açıklamada, “Uluslararası sınırların güç kullanılarak değiştirilmemesi gerektiği ilkesine bağlılığımızı sürdürüyoruz” denildi.
Zelenskiy, cuma günü Brüksel’den Londra’ya geçerek “Gönüllüler Koalisyonu” toplantısına katılacak ve Ukrayna’nın batılı ortaklarını bir araya getirerek Trump’ı, Moskova’yı ateşkese zorlamaya ikna etmeye çalışacak.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ise, Trump’ın savaşı sona erdirme konusundaki liderliğine güveninin tam olduğunu belirterek, “Başkan bu hafta sonu çok netti, ‘Olduğunuz yerde durun’ dedi. Bu kulağa basit geliyor ama aynı zamanda tam olarak doğru” ifadelerini kullandı.