Suudi Veliaht Prensi Kritik Başlıklarla Washington’da: Trump Görüşmesi Yeni Dönemin Kapısını Açabilir

Suudi Arabistan’ın fiili lideri Veliaht Prens Muhammed bin Selman, yarın Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya gelecek. Bu ziyaret, 2018’de İstanbul’da öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı olayından sonra Prens Selman’ın ABD’ye gerçekleştireceği ilk resmi ziyaret olarak öne çıkıyor. ABD istihbaratı operasyonun onayını Veliaht Prens’in verdiğini öne sürmüştü ancak Selman doğrudan emir verdiğini reddetmiş, yine de ülkenin lideri olarak sorumluluk aldığını açıklamıştı.

Görüşmenin ana gündeminde petrol ve güvenlik işbirliğinin derinleştirilmesi yer alırken, iki ülke ticaret, teknoloji ve sivil nükleer enerji alanlarında ilişkileri genişletmeyi hedefliyor. Trump’ın göreve geldikten sonra yaptığı ilk yurt dışı ziyaretin Riyad olması ve 600 milyar dolarlık Suudi yatırım taahhüdü açıklaması, ilişkilerin yeni bir boyuta taşındığını gösteren gelişmeler arasında bulunuyor.

Riyad yönetimi, ABD ile tam kapsamlı bir savunma paktı talep ediyor. Ancak Washington bu anlaşmayı Suudi Arabistan’ın İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesi şartına bağlıyor. Buna karşılık Riyad, Netanyahu hükümetinin Filistin devletine yönelik net bir destek vermemesi nedeniyle normalleşmenin şu an mümkün olmadığını savunuyor. Analistler, iki tarafın da taleplerinin tamamının karşılanmayacağını ancak diplomasi gereği orta noktada bir mutabakat çıkabileceğini değerlendiriyor.

Suudi Arabistan, ekonomisini petrolden bağımsız hale getirmek amacıyla yürüttüğü Vizyon 2030 planı kapsamında yapay zeka, üst düzey çip teknolojileri ve veri merkezleri konusunda ABD ile anlaşmalar yapmak istiyor. Bunun yanı sıra sivil nükleer enerji alanında da ilerleme arzulayan Riyad, ABD teknolojisine erişim ve güvenlik garantilerini içeren bir işbirliği modeli arayışında. Ancak uranyum zenginleştirmeyi sınırlandıran Amerikan şartları taraflar arasında zorlu müzakerelere yol açıyor.

Uzmanlara göre toplantıdan her iki ülkenin de somut kazanımlar açıklamak isteyeceği bir atmosfer çıkacak. Washington’un Suudi Arabistan’dan Gazze’nin yeniden inşasına finansal katkı ve bölgesel barış süreçlerine destek beklediği ifade ediliyor. Diğer yandan Trump’ın Riyad’dan yapay zeka ve çip teknolojileri konusunda ABD’nin küresel rekabet çizgisine uyumlu hareket etme garantisi almaya çalışacağı yorumları yapılıyor.