AB, Ukrayna’ya 140 milyar euroluk kredi planını tartışıyor: Rus varlıklarının kullanımı hukuki soru işaretleri doğuruyor

Avrupa Birliği’nde, Rusya Merkez Bankası’nın bloke edilen varlıklarının Ukrayna’ya yönelik 140 milyar euroluk kredi için kullanılması planına siyasi destek artıyor. Plan, Ukrayna’nın ekonomisini ayakta tutmayı ve silahlı direnişini sürdürmesini hedefliyor.

Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, varlıkların kullanılmasına yönelik fikirleri olumlu karşılarken, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen hukuki soruların çözülmesi gerektiğini belirtti. Avrupa Komisyonu’nun tasarladığı kredi, Rusya’ya ait nakit ve varlıkların Euroclear üzerinden Komisyona aktarılmasını ve aşamalı olarak Ukrayna’ya ödenmesini öngörüyor.

“Tazminat Kredisi” olarak adlandırılan plan, Ukrayna’nın krediyi geri ödemesini, Rusya’nın zararları tazmin etmeyi kabul etmesine bağlı kılıyor. Kremlin’in bunu kabul etmemesi durumunda plan fiilen devlet varlıklarına el koymayı içerebilir ve bu uluslararası hukuka aykırı olabilir. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bunun varlıklara el koymak anlamına gelmediğini vurguladı.

Hukuki ve finansal riskler hâlâ gündemde. AB üye devletleri arasında risk paylaşımı, kredi garantileri ve olası davalar gibi konular belirsizliğini koruyor. Belçika, Euroclear üzerinden olası risklerden endişe duyarken, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron uluslararası hukuka saygının önemine dikkat çekti.

Planın oylama süreci de karmaşık. AB yaptırımları her altı ayda bir oy birliğiyle yenileniyor ve herhangi bir üye devlet veto hakkına sahip. Komisyon, oybirliği kuralını nitelikli çoğunluğa çevirmeyi önerse de, “hayati ulusal politika nedenleri” gerekçesiyle herhangi bir ülke karşı çıkabilir.

İrlanda Başbakanı Micheál Martin, kredinin uygulanmasında zorluklar olacağını kabul ederken, Avrupa’nın süreci bir sonraki aşamaya taşıdığını söyledi. Kremlin ise planın ilerlemesi halinde misilleme ve hukuki süreç uyarısında bulundu.